މިއީ ކުލަތަކުގެ އީދެވެ. ފެން ކޮތަޅާއި ފެން ބަޑީގެ އީދެވެ. ސަކަރާތާއި ލަވަތަކުގެ އީދެވެ. ބަރަކާތްތެރި ހައްޖުގެ އަޅުކަމަށްފަހު މުސްލިމުންނާއި ބައްދަލުކުރާ އަޟްހާ އީދަކީ ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި އެންމެ ކުލަގަދަކޮށް ފާހަގަކުރާ އެއް މުނާސަބަތެވެ. ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ ރަށަކަށް ބެލިކަމުގައިވިޔަސް އީދުގެ ފޯރިއާއި ސަކަރާތް އެހާމެ ގަދަ އެވެ. ކޮވިޑް-19 ގެ ސަބަބުން ދެ އަހަރެއްހާ ދުވަހަށް މިކަން މެދުކެނޑުމަށްފަހު އަނެއްކާވެސް މިވަނީ އީދު ފާހަގަކުރުމަށް ފުރުސަތު ލިބިފަ އެވެ. މީހުން އެއްވުމާއި ބޮޑެތި ހަރަކާތްތައް ބޭއްވުމުގެ ހުއްދަ ސަރުކާރުން ނުދިންނަމަވެސް މިއަދު މިފެށުނު އީދު ކުލަގަދަކޮށް ފާހަގަކުރައް ގިނަ ބަޔަކު ތިބީ ތައްޔާރުވެގެންނެވެ.
އިހު ޒަމާނުގައި އަޟްހާ އީދަކީ ކޯޑި ކެނޑުމާއި، ބޮޑުމަސް ދުއްވުމުގެ ހަރަކާތްތައް ކުރިއަށް ގެންދާ ދުވަހެވެ. ތިނެއް ނުވަތަ ހަތަރު ދުވަހަށް ބަހާލައިގެން ސަގާފީ އެކި ކުޅިވަރުތަށް ރަށު ފެންވަރުގައި ކުޅެ ހަދަ އެވެ. އެކި ރަށްރަށުގައި މިކަމަށް އޮންނަނީ އެކި ސަގާފަތެވެ. އެހެންނަމަވެސް ގިނަ ރަށްރަށުގައި ހަރަކާތްތައް ކުރިއަށް ގެންދަނީ ބޮޑު "ޕްލޭ" އަކަށް ރާވާލައިގެންނެވެ.
ރަށެއްގައި އީދު ފާހަގަކުރަން ސަގާފީ ކުޅިވަރު ކުޅެނީ
އެހެންނަމަވެސް މިފަހަކަށް އައިސް ދިވެހިން އަޟްހާ އީދު ފާހަގަ ކުރަނީ ކުލައިގެ އީދެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. ސަގާފަތުގެ ތެރެއަށް އެހެން ގައުމުތަކުގެ "ސެލެބްރޭޝަންތައް" ވަދެ އީދު ވަނީ މުޅިން މަސްހުނި ވެފަ އެވެ. ފަހުގެ ޖީލުތަކަށް އަޟްހާ އީދަކީ ހިންދޫންގެ "ހޯލީ" ފެސްޓިވަލެވެ. ރާއްޖޭގެ އެންމެ ބައި ބޯ މާލެއަށް ބަލާލިކަމުގައިވިޔަސް އެކި ދިމަ ދިމާލުގައި ގްރޫޕު ހަދައި އެއްވެ ކުލަ ޖެހުމާއި ފެން ޖެހުމުގެ ހަރަކާތްތައް އެކި ގޮތްގޮތަށް ކުރިއަށް ގެންދެ އެވެ.
މިވޭތުވެދިޔަ މަދު އަހަރެއްގައި ރާއްޖެއަށް ޕައުޑާ ކުލަ، ނުވަތަ ހޯލީގައި ބޭނުންކުރާ ކުލަ ފުއްތައް ވަނީ އެތެރެކޮށްފަ އެވެ. މިއާއެކު އީދު ފާހަގަކުރަން މިބާވަތަށް އޮންނަނީ ބޮޑު ޑިމާންޑެކެވެ. މިއީ ކަންބޮޑުވުމެއް ހެއްޔެވެ؟ ދިވެހިންގެ ސަގާފަތުގެ ތެރެއަށް މުޅިން އެހެން ބައެއްގެ ސަގާފަތް ވަދެ އަތްގަދަ ކޮށްލުމަކީ ގޯސް ކަމެއް ހެއްޔެވެ؟
އިހު ޒަމާންނުގައި ހިކި ކުލަ ޖެހުމަކީ ދިވެހިން ކޮށް އުޅުނު ކަމެއް ނޫނެވެ. ކާކުލަ ފެނަށް ގިރުވައިގެން ބައެއް ރަށްރަށުގައި މޫނުގައި ކާއްތައި އުޅުނެވެ. ނޫނީ ޕެކެޓަށް އަޅައި ބަންދުކޮށްގެން ގަޔަށް ޖަހައި އުޅުނެވެ. މިފަހުން ފެށިގެން މިއުޅޭ ޓްރެންޑަކީ ހިކި ކުލަ މޫނަށާއި ގަޔަށް ޖެހުމެވެ.
މިގޮތަށް ކުލަ ޖަހަނީ ފަހުގެ ޖީލަށް ވިސްނިފައި އޮންނަ ގޮތުންނަމަ ރައްކާތެރިވާށެެވެ. ފެނާއިއެކު ކުލަ ޖެހުމުން ފޯނަށާއި އެހެންވެސް ބައެއް ތަކެއްޗަށް ގެއްލުން ލިބެ އެވެ. އެކަމަކު ހިކި ކުލަ ޖެހުމުން އެކަމުގެ ރައްކާތެރިކަން ލިބެ އެވެ. ފަހުގެ ޖީލަކީ ޓެކްނޮލޮޖީއާއި ރައްޓެހި އަދި ފަސޭހަ ގޮތް ހޯދާ ބައެކެވެ. އެހެންވެ އެމީހުންނަށް އެންމެ ރަނގަޅު އަދި އެންމެ މަޖާ ގޮތަކީވެސް މިއީ އެވެ.
ފަހުގެ އީދުތަކުގައި ސޯޝަލް މީޑިއާ މުޅިންހެން ފުރިފައި އޮންނާނީ މިދެންނެވި ކުލަތަކުންނެވެ. އެކި އުމުރުފުރާގެ އެކި ފަންތީގެ މީހުން މިދެންނެވި ހޯލީ ސެލެބްރޭޝަންގައި ބައިވެރިވެ އެވެ. މިވެސް ފޯރިގަދަ ގޮތެކެވެ. އީދުގެ މަޖާ މުޅިން އެހެން ގޮތަކަށް ނެގިޔަސް އީދު ވަރަށް މަޖާ ވެއެވެ.
އީދު ފާހަގަކުރަނީ
އަޟްހާ އީދުގައި ރޭގަނޑު ކުރިން ހާއްސަ ވަނީ ސަގާފީ ކުޅިވަރުތައް ދައްކައިދޭ ޝޯވއަކާ އެކުއެވެ. ބަނޑިޔާ ޖެހުމާއި، ދަނޑި ޖެހުމުގެ އިތުރުން ބޮޑު ބެރާއި މާފަތި ޖެހުމަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް މިފަހަކަށް އައިސް ގިނަ ރަށްރަށުގައި އީދު ފާހަގަކުރަނީ ރާއްޖޭގެ މުނިފޫހިފިލުވުމުގެ ދާއިރާގެ ފަންނާނުން ޝޯތަކަށް ގެންގޮސް ޑާންސް އައިޓަމްތައް ހުށަހަޅައިދެމުންނެވެ. އޭގައި ގިނައީ ހިންދީ ލަވަތަކާއި ޒަމާނީ ދިވެހި ލަވަތަކަށް ނަށާ ޝޯވތަކެވެ. ބައެއް ރަށްރަށުގައި ހިންދީ ލަވަތަކަށް ބަނޑިޔާ ޖަހާވެސް ހަދަ އެވެ. މަދު ރަށެއްގައި ސަގާފީ ކުޅިވަރު އަދިވެސް އޮވެ އެވެ.
ސަގާފަތަކީ ބަދަލުވާ އެއްޗެއްކަމަށް ބައެއް މީހުން ގަބޫލު ކުރެވެ އެވެ. ޒަމާނަށާއި ހާލަތަށް އަންނަ ބަދަލާއިއެކު އާ ކަންކަން ތައާރަފުވެ އާ ބަދަލުތައްވެސް އާދެ އެވެ. އެއިރެއްގައި އޮންނަ ޓްރެންޑަކަށް ފެތެންވެސް ޖެހެ އެވެ. ފަހުގެ ޖީލަށް ވިސްނޭ ގޮތުގައި ހިކި ކުލަ ޖެހުމާއި ރޭގަނޑުގެ ޝޯވތަކަކީ މާ ބޮޑަށް ކަންބޮޑުވާންޖެހޭ ކަމެއް ނޫނެވެ. އެމީހުން ދެކެނީ މިއީ ޒަމާނާއިއެކު އީދުގެ ފޯރިއަށް އައި ބަދަލެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. އެހެންނަމަވެސް އަނެއް ބަޔަކު ދެކެނީ މިއީ ބަދަލުވަމުން އަންނަ އަދި އަށަގަންނަމުން އަންނަ ނުބައި ސަގާފަތެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. ދިވެހިންގެ ޒަމާންވީ ސަގާފަތް އުވިގެން ހިނގައިދާނެ ކަމެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ.
